Overprikkeling: Help, mijn hoofd slaat op hol!

5 oktober 2021

Af en toe slaat je hoofd op hol door overprikkeling. Op dat moment kan je even niet meer helder denken en weet je niet wat te zeggen of te doen. Het lijkt wel of er op dat moment even kortsluiting in je brein is. Alsof het op dat moment te veel is en je gedachten op hol slaan. De prikkels zijn te veel om door je brein verwerkt te worden. Herkenbaar?

Wat is overprikkeling?

Overprikkeling betekent een disbalans tussen de prikkels die binnen komen en het vermogen om deze prikkels te verwerken. Je zenuwstelsel ontvangt op dat moment een overdosis aan allerlei prikkels. Als er te veel prikkels binnenkomen kan het brein dit niet verwerken en roept het stop!. Zo kan je een gevoel hebben dat je hoofd op hol slaat. Je bent op dat moment niet in staat om de prikkels die via je zintuigen binnenkomen te verwerken in je hoofd. Je kan je ook terugtrekken en je afsluiten van de prikkels, zodat op dat moment geen nieuwe prikkels met informatie bij je binnenkomen en je zenuwstelsel tot rust kan komen.

Interne en externe prikkels.

Via je zintuigen (horen, zien, voelen, ruiken, proeven) komen prikkels met informatie binnen. Vervolgens gaat je brein deze informatie verwerken. Als dit verwerkingsproces niet goed lukt, raakt je overprikkeld. De zintuigen zijn afgestemd op prikkels die zowel van buiten als van binnen komen. Externe prikkels zijn bijvoorbeeld: hard geluid, fel licht, grote groep mensen, sfeer in ruimte, sterke geur etc. Daarnaast zijn er ook prikkels die van binnenuit je lichaam komen, dus vanuit jezelf. Prikkels als honger, dorst, pijn, vermoeidheid, emoties zijn interne stimuli die je zenuwbanen prikkelen.

Overprikkeling en hoogsensitiviteit

Bij hoogsensitieve mensen treedt overprikkeling mogelijk sneller op doordat ze meer interne en externe prikkels waarnemen. Ze nemen op een diepe en subtiele manier waar. Je onderscheidt dus meer en diverse niveaus van prikkeling. De grotere opmerkzaamheid levert daardoor een grotere stroom van prikkels op, zodat er meer prikkels binnenkomen dan bij de gemiddelde mens.
Daarnaast is de verwerking in het brein van hoogsensitieve mensen anders dan bij niet-hoogsensitieve mensen. De verwerking is intenser, diepgaander en complexer. Deze diepgaande verwerking van het brein, kost veel energie. Als de stroom aan prikkels groter is dan het vermogen van het brein om deze te verwerken, ontstaat er een “overload” aan prikkels. Het gevolg kan zijn dat je het gevoel hebt dat je hoofd op hol slaat, omdat je het overzicht verliest.

Mijn hoofd heeft te veel ’tabs’ open staan

Soorten overprikkeling

  • Fysieke overprikkeling
    Zo kan het werken in een kantoortuin of online voor een diversiteit aan prikkels zorgen, bijvoorbeeld veel geluid, gepraat en licht, waardoor jij moeite hebt met je te concentreren. Je zintuigen worden langere tijd belast.
  • Cognitieve overprikkeling
    Je kan echter ook in een kantoortuin of online merken dat je last hebt van de vele informatie die je om je heen hoort. Deze info hoor je, maar je hebt ook tijd nodig om die op te slaan, te verwerken en te onthouden. Het kan zijn dat je op een gegeven moment geen informatie meer oppakt omdat je hoofd vol is.
  • Emotionele overprikkeling
    Deze overprikkeling ontstaat wanneer emoties te hard en intens bij je binnen komen. Een gespannen sfeer op een familiefeestje, waar jij haarfijn aanvoelt hoe iedereen zich voelt, maakt dat jij je liever terugtrekt uit deze situatie.
  • Sociale omgeving overprikkeling
    Je kan niet tegen grote groepen mensen zoals bij concerten, evenementen en feesten. Voor veel hsp’ers is dit te overweldigend. Maar ook een dagje shoppen met vriendinnen in de stad kan voor overprikkeling zorgen. Door de vele prikkels die jij opmerkt, kan het zomaar zijn dat jij al rond het middaguur moe en uitgeput bent.

Problemen door overprikkeling bij hsp-ers

Hoogsensitieve mensen ervaren een diversiteit aan problemen tengevolge van overprikkeling.
Herken je klachten en problemen als:

  • Oververmoeidheid, een gevoel van leeg en uitgeput zijn
  • Rusteloosheid en slaapproblemen
  • Gespannen gevoel op verschillende plaatsen in je lichaam
  • Gevoelens van angst, overweldiging en onzekerheid
  • Te veel gedachten en moeite met concentratie en geheugen
  • Minder goed functioneren en meer fouten maken, faalangst
  • Behoefte om je terug te trekken, vermijdingsgedrag
  • Snel geïrriteerd raken en uitvallen naar anderen
  • Plotseling heftige emoties

Van klacht naar kracht

Als jij klachten en problemen ervaart tengevolge van overprikkeling heeft dat invloed op de kwaliteit van je leven. Je gaat je overprikkeling en hooggevoeligheid als snel als last ervaren. Terwijl deze karaktereigenschap veel positieve kwaliteiten met zich meebrengt.

Hoe mooi zou het zijn als jij je hoogsensitiviteit erkent en accepteert. Je jezelf en je hoogsensitiviteit beter gaat begrijpen. Te ontdekken wie jij diep van binnen bent. Je ‘anders zijn’ op waarde schat en jouw kwaliteiten inzet als kracht, zowel in je loopbaan als je privé-leven.

Ik begeleid jou graag tijdens je reis naar jezelf.

Tijdens een Hsp coachtraject leer jij jezelf en je hoogsensitiviteit beter begrijpen en accepteren. Je kwaliteiten en valkuilen komen aan het licht. Je gaat uit je hoofd en maakt opnieuw verbinding met je gevoel. Dan ontstaat er ruimte om contact te maken met je ware zelf en kun je ontdekken wie je diep van binnen bent. Vanuit je eigen waarden leer je ander gedrag aan, zet je stappen uit eigen kracht en haal je meer uit jezelf en je leven.

Maak nu een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek!

Mail, bel of app naar Sylvia:
06 41 73 75 00
info@sylviacoach.nl

Bron:
Het hoogsensitieve Brein, Bergsma 2019
Leven met hooggevoeligheid, Marletta-Hart, 2011

Misschien vind je dit ook interessant:
* Hoogsensitief: je brein werkt écht anders
* Hoogsensitief en moeite met grenzen aangeven
* Waarom een goed contact met je gevoel zo belangrijk is

WhatsApp gesprek starten?